Lịch Sử Ngày quốc tế hiến chương các Nhà giáo
và Ngày Nhà giáo Việt Nam
Tháng 01 năm 1946, một tổ chức quốc tế các nhà giáo tiến bộ được
thành lập ở Pari (thủ đô nước Pháp) lấy tên là FISE (Féderation International
Syndicale des Enseignants - Liên hiệp quốc tế các Công đoàn Giáo dục). Năm 1949,
tại Hội nghị quốc tế Vacsava (Varsovie - Thủ đô của Ba Lan) tổ chức FISE xây
dựng một bản "Hiến chương các nhà giáo" gồm 15 chương với nội dung
chủ yếu là đấu tranh chống nền giáo dục tư sản, phong kiến; xây dựng nền giáo
dục tiến bộ; bảo vệ những quyền lợi vật chất và tinh thần chính đáng của nghề
dạy học và nhà giáo
Trong
những năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Công đoàn Giáo dục Việt Nam
đã quan hệ với FISE để tranh thủ các diễn đàn quốc tế tố cáo âm mưu tội ác của
bọn đế quốc xâm lược đối với nhân dân ta cũng như đối với giáo viên và học sinh
đồng thời giới thiệu những thành tích của nền giáo dục cách mạng, tranh thủ sự
đồng tình ủng hộ của toàn thể giáo viên trên thế giới đối với cuộc kháng chiến
chính nghĩa của nhân dân ta.
Vào
mùa xuân năm 1953, Đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Quốc gia Giáo dục Nguyễn
Khánh Toàn làm trưởng đoàn dự Hội nghị quan trọng kết nạp Công đoàn Giáo dục
của một số nước vào tổ chức FISE tại Viên(Thủ đô nước áo), trong đó có Công
đoàn Giáo dục Việt Nam. Như vậy, chỉ một thời gian ngắn sau khi thành lập
(22.7.1951), Công đoàn giáo dục Việt Nam đã được kết nạp là một thành
viên của FISE.
Từ
ngày 26 đến 30/8/1957, tại Thủ đô Vacsava, Hội nghị FISE có 57 nước tham dự,
trong đó có cả Công đoàn Giáo dục Việt Nam, quyết định lấy ngày 20 tháng 11 làm
ngày Quốc tế Hiến chương các nhà giáo.
Ngày 20/11/1958,
lần đầu tiên ngày "Quốc tế Hiến chương các nhà giáo" được
tổ chức trên toàn miền Bắc nước ta. Những năm sau đó, ngày Lễ 20 tháng 11 còn
được tổ chức tại các vùng giải phóng ở miền Nam. Hàng năm vào dịp Kỷ niệm 20-
11, cơ quan tiểu ban giáo dục thường xuất bản, phát hành một số tập san đặc
biệt để cổ vũ tinh thần đấu tranh của giáo giới trong vùng tạm chiếm, động viên
tinh thần chịu đựng gian khổ hy sinh của anh chị em giáo viên kháng chiến.
Sau
ngày đất nước được thống nhất 30/4/1975, nền giáo dục cả nước được thống
nhất, giáo giới Việt Nam đoàn kết nhất trí xây dựng nền giáo dục theo
định hướng xã hội chủ nghĩa của Đảng Cộng sản Việt Nam
Ý nghĩa
của ngày "Quốc tế Hiến chương các nhà giáo" đã hoàn thành
sứ mệnh lịch sử với giáo giới Việt Nam. Song ngày 20 -11 đã trở thành
truyền thống với nội dung mới của giáo giới Việt Nam và của nhân dân
Việt Nam
Chính
vì thế theo đề nghị của ngành Giáo dục, ngày 28/9/1982 Hội đồng Bộ trưởng (nay
là Chính phủ) đã ban hành Quyết định số 167 - HĐBT về ngày Nhà giáo Việt Nam.
Nội dung Quyết định có những điều khoản như sau:
Điều 1: Từ
nay hàng năm sẽ lấy ngày 20 - 11 là ngày Nhà giáo Việt Nam
Điều 2:
Để ngày Nhà giáo Việt Nam có ý nghĩa thiết thực hàng năm, từ tháng 10 các cấp
chính quyền và đoàn thể cần họp để xem xét tình hình công tác và hoạt động của
đội ngũ giáo viên ở địa phương mình; kiểm điểm những việc đã làm và đề ra những
việc cần tiếp tục làm nhằm động viên đội ngũ giáo viên phát huy truyền thống
tốt đẹp của giáo giới Việt Nam, rèn luyện phẩm chất và năng lực, làm gương sáng
cho học sinh noi theo. Về phía giáo viên, cần có những hoạt động phong phú nhằm
nâng cao nhận thức về vinh dự và trách nhiệm của người giáo viên trong xã hội
nước ta ngày nay, từ đó mà ra sức phấn đấu làm tốt hơn nhiệm vụ cao cả của
mình.
Điều 3: Việc
tổ chức ngày 20 tháng 11 hàng năm do Uỷ ban nhân dân và Hội đồng giáo dục các
cấp chủ trì, có sự phối hợp của ngành giáo dục và các đoàn thể nhân dân. Các
cấp, các ngành cần phân công cán bộ lãnh đạo đi thăm hỏi giáo viên, tổ chức các
cuộc gặp mặt thân mật với giáo viên, nhân dịp này có thể tổ chức khen thưởng
các giáo viên có thành tích.
Việc
tổ chức ngày Nhà giáo Việt Nam cần được tiến hành trọng thể và thiết
thực, tránh hình thức phô trương gây phiền hà cho học sinh và cha mẹ học sinh.
Điều 4: Trong
ngày 20 tháng 11, các trường có thể sắp xếp lại việc học tập và giảng dạy để
giáo viên được nghỉ và tham gia các hoạt động của nhà trường và của
địa phương.
Ngày
20 tháng 11 năm 1982, là Lễ kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam đầu tiên được tiến
hành trọng thể trong cả nước ta, và từ đó dến nay, đây là ngày để học trò thể
hiện tình cảm quý mến, kính trọng với thầy giáo, cô giáo - những người đã dày
công vun đắp cho chúng ta - những cây đời mãi mãi xanh tươi./.